هفته چهارم بارداری: علائم و مراقبت های لازم

در این مقاله از دپارتمان زنان و مادران کلینیک سلامتی به نکات و علايم مربوط به هفته چهارم بارداری پرداخته میشود.

نکات کلیدی هفته چهارم بارداری

• احتمالا هنوز نمی دانید باردار هستید مگر اینکه از طریق تست های بارداری خانگی جواب مثبت گرفته باشید. برخی از تست های بارداری خانگی می توانند گونادوتروپین جفتی انسانی ((HCG را قبل از زمان پریود در ادرار تشخیص دهند.
• درواقع نمی توان چیزی که در رحم شما است را یک جنین نامید؛ بلکه آن بلاستوسیست یعنی یک توده بسیار کوچک و تقریبا نامعلومی از سلول هایی است که در دیواره رحم، لانه گزینی کرده است.
• احتمالا هنوز علائم بارداری ندارید اما ممکن است از هفته آینده به دلیل افزایش سریع هورمون HCG در بدن، علائم بارداری شروع شود.
• اگر تست بارداری تان مثبت است بنابراین وقت آن فرارسیده تا حتما به یک متخصص زنان یا پزشک ماما مراجعه کنید. صبور باشید، برخی از برنامه ها از دو تا چهار هفته آینده شروع می شوند.

اگر در هفته چهارم بارداری هستید زودتر از بسیاری از خانم ها متوجه بارداری تان شده اید زیرا به محض عقب افتادن پریود یا حتی چند روز قبل از آن تست بارداری داده اید. لازم است در این مرحله نزد پزشک خود بروید تا بارداری تان را با آزمایش ادرار یا خون تایید کند.

جنین در هفته چهارم بارداری

در هفته چهارم بارداری کودک شما شبیه به یک توده سلولی است که از دو لایه سلول تشکیل شده است. لایه بیرونی به جفت و لایه داخلی به جنین تبدیل می شود. لوله عصبی کودک، ساختمان ستون فقرات، مغز و مهره های کمر در این مرحله شکل گرفته اند و کیسه و مایع آمونیوتیک هم فضای مناسبی را برای حفظ و نگهداری جنین مهیا می کند.

اندازه جنین در هفته چهارم بارداری

جنین در هفته چهارم تقریبا به اندازه یک دانه خشخاش بوده و عملا با میکروسکوپ قابل رؤیت است. در حال حاضر، جنین شما یک بلاستوسیست یعنی توده سلولی جوان است که سعی می کند در خانه جدیدش یعنی رحم شما مستقر شود و خودش را برای رشد حیاتی طی شش هفته آینده مهیا کند.

آیا در هفته چهارم بارداری ضربان قلب وجود دارد؟

در این مرحله، بلاستوسیست کوچک شما هنوز ضربان قلب ندارد. یک رگ خونی شروع به شکل گیری کرده است که طی چند هفته آینده به قلب و سیستم گردش خون تبدیل می شود. قلب تا هفته دهم به رشد خود ادامه می دهد اما در هفته پنجم یا ششم شروع به تپش می کند.

سونوگرافی هفته چهارم بارداری

در سونوگرافی هفته چهارم حاملگی، چیزی شبیه به کیسه کوچکی مشاهده می شود که کیسه حاملگی نام دارد. با این حال به احتمال زیاد در هفته چهارم سونوگرافی نخواهید داشت. معمولا بعد از اینکه موضوع بارداری تان را با پزشک ماما در میان می گذارید از شما می خواهد یک ماه بعد برای کنترل بارداری به او مراجعه کنید.

ظاهرا راهی طولانی در پیش دارید و انتظار، سخت است ولی اگر از سلامتی کامل برخوردارید و خطری هم بارداری تان را تهدید نمی کند لزومی ندارد هفته چهارم بارداری به پزشک مراجعه کنید. بهترین زمان برای اولین مراجعه حدود هفته هشتم یا نهم بارداری است که پزشک ماما می تواند پرونده شما را با اطلاعات بیشتری از جمله شنیده شدن ضربان قلب جنین تکمیل کند.

علائم هفته چهارم بارداری

همان هورمون های بارداری که در مثبت بودن بارداری تان نقش داشتند در هفته چهارم بارداری علائمی را در بدن ایجاد می کنند. سطح هورمون بارداری به سرعت افزایش می یابد بنابراین اگر هنوز در هفته چهارم شاهد علائمی نبوده اید ولی باید طی چند روز آینده آمادگی تهوع و استفراغ را داشته باشید. علائمی که انتظار می رود در این مرحله ظاهر شوند عبارت اند از:

نفخ

ممکن است به دلیل وجود هورمون بارداری پروژسترون کمی نفخ داشته باشید.

گرفتگی خفیف عضلات

در این مرحله از بارداری، ممکن است گرفتگی عضلات باعث نگرانی شما شود اما در واقع این مسئله می تواند نشانه ای از کاشت مناسب جنین در پوشش داخلی رحم باشد ولی توصیه می شود در صورت هرگونه گرفتگی یا درد شدید در هفته چهارم به پزشک مراجعه کنید تا مورد معاینه قرار بگیرید.

لکه بینی

ممکن است در هفته چهارم حاملگی در نتیجه لانه گزینی، خونریزی خفیفی داشته باشید ولی نگران نباشید این مسئله نیز کاملا طبیعی است اما توصیه می شود اگر خونریزی شدیدی مانند پریود یا شدیدتر از آن داشتید و بیش از دو روز طول کشید یا به هر نحوی نگران هستید حتما به پزشک مراجعه کنید.

نوسانات خلقی

ممکن است خلق و خوی شما به دلیل نوسانات هورمونی که در بدن تان رخ می دهد تغییر کند. البته بخشی از آن می تواند مربوط به استرس ناشی از بارداری باشد. نوسانات خلقی مربوط به حاملگی در ۱۲ هفته اول بسیار شدید است. پس از آن هورمون ها کمی کاهش می یابند و بهتر می توانید احساسات خود را کنترل کنید.

تهوع صبحگاهی

بنا به گفته کارشناسان حدود ۵۰ تا ۹۰ درصد زنان باردار، تهوع صبحگاهی که البته گاهی با استفراغ همراه است را تجربه می کنند. بنابراین حتی اگر تا به حال ناراحتی معده نداشته اید احتمالا در مقطعی از دوره حاملگی آن را تجربه خواهید کرد. تهوع صبحگاهی معمولا حدود ۹ هفته در بدترین حالت خود است و سپس به آرامی بهبود می یابد و عموما در سه ماهه دوم به طور کامل از بین می رود.

خستگی

یکی از شایع ترین علائم بارداری در هفته چهارم، خستگی و بی حالی در طول روز است زیرا بدن به شدت انرژی مصرف می کند تا توده سلولی داخل رحم را به جنین تبدیل کند.

حساسیت سینه ها

سینه های شما متورم و حساس می شوند زیرا هورمون های بارداری قصد دارند آن ها را برای شیردهی به کودک دلبندتان مهیا کند.

آیا خستگی و بی حالی در هفته چهارم بارداری طبیعی است؟

اینکه حتی بعد از انجام کوچک ترین فعالیت های روزانه در هفته چهارم حاملگی احساس خستگی و نیاز به استراحت می کنید امری طبیعی است. خستگی یکی از بارزترین علائم اولیه بارداری به شمار می رود و جای تعجب نیست زیرا بخش زیادی از انرژی بدن صرف رشد کودک داخل شکم تان می شود! سعی کنید زودتر به رختخواب بروید و در طول روز استراحت کافی داشته باشید.

اندازه رحم در

احتمال دارد در هفته چهارم بارداری، شکم تان به دلیل نفخ، کمی برآمدگی داشته باشد ولی قطعا این برآمدگی در اثر بزرگ شدن رحم و رشد جنین نیست. با این حال شما باید مانند یک مادر رفتار کنید و با مهر و محبت از خود و کودک داخل شکم تان مراقبت و نگهداری کنید.

جنین در هفته چهارم حاملگی، مرحله مهمی از رشد خود را پشت سر می گذارد. بنابراین اگر هنوز اقدامی نکرده اید مصرف روزانه ویتامین های دوران بارداری و اسید فولیک ۴۰۰ میکروگرم را شروع کنید. مصرف اسید فولیک برای جلوگیری از نقص های مادرزادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

سعی کنید لباس های راحت تری بپوشید و به جای شلوارهای جین تنگ از شلوارهای گشاد کمر کشی استفاده کنید. گزینه های زیادی برای لباس های گشاد وجود دارد که به شما کمک می کند در عین راحتی، شیک به نظر برسید.

نکات مربوط به هفته چهارم بارداری

با رعایت نکات زیر می توانید این مرحله از بارداری را به خوبی پشت سر بگذارید:

حالت تهوع را کاهش دهید

در حدود هفته چهارم حاملگی ممکن است به تازگی احساس تهوع داشته باشید و نسبت به برخی غذاها، بوها و بافت های خاصی ویار داشته باشید. در این صورت بهتر است صبح را با یک وعده سبک شروع کنید و از همسرتان بخواهید غذا را آماده کند تا قبل از خوردن غذا احساس بدی به شما دست ندهد.

زمان مصرف ویتامین را تغییر دهید

مصرف روزانه ویتامین های بارداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. حتی اگر به خاطر حالت تهوع نمی توانید ویتامین های بارداری را مصرف کنید نباید از آن ها چشم پوشی کنید. برخی از خانم های باردار وقتی ویتامین خود را صبح یا در طول روز مصرف می کنند دچار دل پیچه یا تهوع شدیدتری می شوند. بهتر است در این صورت با یک میان وعده سبک قبل از خواب مصرف شود یا دوز ویتامین را تقسیم کرده نیمی از آن را صبح و نیمی را شب مصرف کنید.

مصرف ویتامین D

هم شما و هم کودک تان برای جذب کلسیم و کمک به ساخت دندان ها و استخوان های سالم به ویتامین D نیاز دارید. سعی کنید برای شروع، روزانه حداقل ۱۵ دقیقه آفتاب بگیرید. سپس به رژیم غذایی تان بپردازید. محصولات لبنی غنی شده، تخم مرغ، ماهی ساردین و ماهی آزاد همگی منابع غنی از ویتامین D هستند. غلات صبحانه غنی شده نیز به خصوص اگر همراه با شیر میل شود می تواند منبع خوبی از ویتامین D باشد.

غذاهای سالمی را در میان وعده خود بگنجانید

برای یک بارداری سالم و به دنبال آن یک کودک سالم سعی کنید غذاهای مفیدی مصرف کنید. سبزیجات تیره و برگ دار را به همراه اسموتی زغال اخته، انبه و موز میل کنید. منابع پروتئین بدون چربی مانند گوشت و غلات کامل مصرف کنید. با استفاده از ترکیبات سالم و روش های خلاقانه میان وعده هایی درست کنید که بتوانید هم از آنها لذت ببرید و هم مواد مغذی مورد نیازتان را دریافت کنید.