قرمزی چشم: علل، علائم و درمان

قرمزی چشم یکی از شایع‌ترین مشکلات چشمی است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. این عارضه می‌تواند ناشی از علل مختلفی باشد و گاهی نیاز به توجه پزشکی دارد. در این مقاله از کلینیگ سلامتی به بررسی جامع قرمزی چشم، علل آن، علائم همراه و روش‌های درمان می‌پردازیم.

علل قرمزی چشم

۱. عفونت‌ها

• ویروسی (مانند کنژنکتیویت ویروسی)
• باکتریایی (مانند کنژنکتیویت باکتریایی)

۲. آلرژی‌ها

• گرده گیاهان
• گرد و غبار
• مواد شیمیایی

۳. خشکی چشم

۴. خستگی چشم (به دلیل کار طولانی با کامپیوتر یا تلفن همراه)

۵. آسیب‌های فیزیکی به چشم

۶. فشار خون بالا

۷. مصرف الکل یا داروهای خاص

۸. کمبود خواب

۹. شنا در آب کلردار

۱۰. بیماری‌های چشمی مانند گلوکوم یا یووئیت

علائم همراه با قرمزی چشم

• احساس سوزش یا خارش در چشم
• اشک ریزش
• ترشحات چشمی
• تاری دید
• حساسیت به نور
• احساس وجود جسم خارجی در چشم
• پلک‌های متورم

تشخیص

پزشک معمولاً با معاینه فیزیکی چشم و بررسی علائم و سابقه پزشکی بیمار، علت این بیماری را تشخیص می‌دهد. در برخی موارد، ممکن است آزمایش‌های تکمیلی نیز لازم باشد.

درمان

درمان قرمزی چشم بستگی به علت آن دارد:

۱. عفونت‌ها

• برای عفونت‌های باکتریایی، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود.
• برای عفونت‌های ویروسی، معمولاً درمان علامتی انجام می‌شود.

۲. آلرژی‌ها:

• استفاده از قطره‌های ضد آلرژی
• اجتناب از عوامل آلرژی‌زا

۳. خشکی چشم

• استفاده از اشک مصنوعی
• مصرف کافی آب

۴. خستگی چشم

• استراحت منظم چشم‌ها
• استفاده از عینک‌های مخصوص کار با کامپیوتر

۵. آسیب‌های فیزیکی

• مراجعه فوری به پزشک در صورت آسیب جدی

پیشگیری

• شستن منظم دست‌ها
• عدم لمس یا مالش چشم‌ها با دست‌های آلوده
• استفاده از عینک آفتابی در محیط‌های پر گرد و غبار
• محدود کردن زمان استفاده از صفحات نمایش
• مصرف کافی آب و مواد غذایی حاوی ویتامین A و C

در چه مواردی باید به پزشک مراجعه کرد:

• قرمزی شدید یا طولانی مدت چشم
• درد شدید چشم
• تاری دید یا از دست دادن بینایی
• ترشحات چرکی از چشم
• تب همراه با قرمزی چشم
• عدم بهبودی پس از چند روز

قرمزی چشم اگرچه اغلب بی‌خطر است، اما می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر چشمی باشد. توجه به علائم همراه و مراجعه به موقع به پزشک می‌تواند از عوارض جدی جلوگیری کند. رعایت بهداشت چشم و مراقبت‌های پیشگیرانه نقش مهمی در حفظ سلامت چشم‌ها دارند.

1. گلوکوم حاد
   • این وضعیت اورژانسی چشمی با افزایش ناگهانی فشار داخل چشم همراه است.
   • علائم دیگر شامل درد شدید چشم، تهوع و کاهش دید است.
2. یووئیت (التهاب یووه)
   • التهاب بخش میانی چشم که می‌تواند منجر به آسیب دائمی شود.
   • معمولاً با درد، حساسیت به نور و تاری دید همراه است.
3. اپی‌اسکلریت یا اسکلریت
   • التهاب لایه سفید چشم که می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های خودایمنی باشد.
4. خونریزی زیر ملتحمه
   • اگرچه معمولاً بی‌خطر است، اما در برخی موارد می‌تواند نشانه فشار خون بالا یا اختلالات انعقادی باشد.
5. رتینوپاتی دیابتی
   • در مراحل پیشرفته دیابت، ممکن است رگ‌های خونی شبکیه آسیب ببینند و باعث قرمزی چشم شوند.
6. سندرم کاوازاکی
   • یک بیماری نادر که معمولاً در کودکان دیده می‌شود و می‌تواند با قرمزی چشم همراه باشد.
7. تومورهای چشمی
   • در موارد نادر، قرمزی مداوم چشم می‌تواند نشانه‌ای از تومورهای چشمی باشد.
8. بیماری‌های خودایمنی
   • برخی بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس می‌توانند بر چشم‌ها تأثیر بگذارند.
9. عفونت‌های سیستمیک
   • برخی عفونت‌های جدی مانند سپسیس می‌توانند بر چشم‌ها تأثیر بگذارند.

به همین دلیل، توصیه می‌شود در موارد زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید:

• قرمزی چشم که بیش از چند روز طول بکشد
• قرمزی همراه با درد شدید چشم
• تغییرات ناگهانی در بینایی
• قرمزی همراه با تب یا سایر علائم سیستمیک
• قرمزی پس از ضربه به چشم یا جراحی چشم

پزشک با معاینه دقیق و در صورت لزوم انجام آزمایش‌های تکمیلی، می‌تواند علت دقیق قرمزی چشم را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند.

1. میگرن چشمی
   • گاهی میگرن با علائم بصری مانند قرمزی چشم شروع می‌شود.
   • معمولاً با درد یک طرفه سر همراه است.
2. گلوکوم حاد
   • افزایش ناگهانی فشار داخل چشم
   • با درد شدید چشم و سردرد همراه است
   • یک وضعیت اورژانسی چشمی محسوب می‌شود
3. سینوزیت
   • التهاب سینوس‌ها می‌تواند باعث فشار پشت چشم و سردرد شود
   • ممکن است با قرمزی چشم همراه باشد
4. خستگی چشم
   • استفاده طولانی مدت از کامپیوتر یا تلفن همراه
   • می‌تواند باعث این بیماری و سردرد شود
5. عفونت چشمی
   • مانند کنژنکتیویت (ورم ملتحمه)
   • می‌تواند با سردرد همراه باشد، خصوصاً اگر تب نیز وجود داشته باشد
6. یووئیت
   • التهاب بخش میانی چشم
   • معمولاً با درد چشم، قرمزی و سردرد همراه است
7. فشار خون بالا
   • در برخی موارد می‌تواند باعث این بیماری و سردرد شود
8. کم‌آبی بدن
   • می‌تواند منجر به سردرد و خشکی چشم (که ممکن است قرمز به نظر برسد) شود
9. آلرژی
   • واکنش‌های آلرژیک می‌توانند باعث قرمزی چشم شوند
   • گاهی با سردرد سینوسی همراه هستند
10. خونریزی زیر ملتحمه
    • اگرچه معمولاً بدون درد است، اما گاهی می‌تواند با سردرد همراه باشد

توصیه‌های مهم

1. اگر علائم شدید یا مداوم هستند، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
2. اگر این بیماری با کاهش بینایی، درد شدید یا تب همراه است، این یک وضعیت اورژانسی محسوب می‌شود و نیاز به توجه فوری پزشکی دارد.
3. از خوددرمانی یا استفاده از داروهای بدون نسخه بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
4. تا زمان مراجعه به پزشک، از مالیدن چشم خودداری کنید و بهداشت دست‌ها را رعایت کنید.

پزشک با انجام معاینات دقیق و در صورت لزوم آزمایش‌های تکمیلی، می‌تواند علت دقیق این علائم را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند.

1. خشکی چشم
   • ناشی از کار طولانی با کامپیوتر، خواب ناکافی، یا شرایط محیطی
2. آلرژی
   • واکنش به گرده، گرد و غبار، یا سایر آلرژن‌ها
3. عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی
   • مانند کنژنکتیویت (ورم ملتحمه)
4. خستگی چشم
   • استفاده زیاد از صفحات نمایش یا مطالعه طولانی
5. ضربه یا آسیب فیزیکی
   • حتی آسیب‌های جزئی می‌توانند باعث قرمزی شوند
6. لنزهای تماسی
   • استفاده طولانی یا نامناسب از لنزها
7. فشار داخل چشم
   • در موارد نادر، می‌تواند نشانه گلوکوم باشد
8. مشکلات پلک
   • مانند بلفاریت (التهاب لبه پلک)
9. خونریزی زیر ملتحمه
   • پارگی رگ‌های خونی کوچک در سطح چشم
10. مواجهه با مواد محرک
    • مانند کلر استخر، دود سیگار، یا آلودگی هوا
11. یووئیت
    • التهاب لایه میانی چشم
12. اپی‌اسکلریت یا اسکلریت
    • التهاب لایه سفید چشم

توصیه‌های مهم

1. از مالیدن چشم خودداری کنید.
2. دست‌های خود را مرتب بشویید.
3. اگر از لنز استفاده می‌کنید، آن را خارج کنید تا چشم استراحت کند.
4. می‌توانید از کمپرس سرد برای تسکین استفاده کنید.
5. اگر علائم بیش از چند روز ادامه داشت یا با درد، تغییر در بینایی یا ترشحات همراه بود، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
6. از خوددرمانی یا استفاده از قطره‌های چشمی بدون تجویز پزشک خودداری کنید.

برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، بهتر است با یک متخصص چشم مشورت کنید. آنها می‌توانند با معاینه دقیق، علت اصلی این بیماری را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کنند.

1. کنژنکتیویت ویروسی
   • ویروس کرونا می‌تواند باعث التهاب ملتحمه چشم (کنژنکتیویت) شود.
   • این التهاب معمولاً با قرمزی، خارش و ترشح همراه است.
2. شیوع علامت
   • مطالعات نشان داده‌اند که حدود ۱-۳% از افراد مبتلا به کووید-۱۹ ممکن است علائم چشمی از جمله این بیماری را تجربه کنند.
3. زمان بروز
   • قرمزی چشم می‌تواند یکی از اولین علائم ابتلا به کرونا باشد، حتی قبل از بروز سایر علائم.
4. مکانیسم انتقال
   • ویروس می‌تواند از طریق ترشحات چشمی منتقل شود.
   • لمس چشم‌های آلوده و سپس لمس سطوح دیگر می‌تواند به گسترش ویروس کمک کند.
5. سایر علائم همراه
   • قرمزی چشم ناشی از کرونا معمولاً با سایر علائم مانند تب، سرفه، خستگی و از دست دادن حس بویایی و چشایی همراه است.
6. تفاوت با سایر علل قرمزی چشم
   • این بیماری ناشی از کرونا ممکن است با احساس سوزش، اشک‌ریزش بیش از حد و حساسیت به نور همراه باشد.
7. اهمیت تشخیصی
   • در صورت بروز این بیماری همراه با سایر علائم مشکوک به کرونا، انجام تست تشخیصی توصیه می‌شود.
8. محافظت
   • استفاده از عینک یا محافظ صورت می‌تواند خطر ابتلا به عفونت چشمی ناشی از کرونا را کاهش دهد.
9. درمان
   • درمان این بیماری ناشی از کرونا معمولاً حمایتی است و شامل استراحت، مصرف مایعات و استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی می‌شود.
10. پیگیری پزشکی
    • در صورت بروز این بیماری همراه با علائم تنفسی یا سایر علائم مشکوک به کرونا، مشاوره با پزشک ضروری است.

نکته مهم
این بیماری به تنهایی نمی‌تواند تأییدکننده ابتلا به کرونا باشد، زیرا علل متعدد دیگری نیز برای این بیماری وجود دارد. همچنین، بسیاری از افراد مبتلا به کرونا ممکن است هیچ علامت چشمی نداشته باشند. در صورت نگرانی یا بروز هرگونه علامت مشکوک، بهترین اقدام مشورت با پزشک و انجام تست تشخیصی است.

1. کنژنکتیویت (ورم ملتحمه)
   • باکتریایی: معمولاً با ترشحات چرکی همراه است.
   • ویروسی: اغلب با آبریزش چشم همراه است.
   • آلرژیک: معمولاً با خارش شدید همراه است.
2. عفونت‌های چشمی
   • مانند گل مژه یا شالازیون
3. جسم خارجی در چشم
   • شن، خاک، یا ذرات ریز می‌توانند باعث قرمزی و تحریک شوند.
4. آلرژی‌های فصلی یا محیطی
   • واکنش به گرده، گرد و غبار، یا مواد شیمیایی
5. خشکی چشم
   • اگرچه در کودکان کمتر شایع است، اما می‌تواند رخ دهد.
6. آسیب فیزیکی
   • ضربه به چشم یا خراش قرنیه
7. بلفاریت
   • التهاب لبه پلک‌ها
8. استفاده بیش از حد از دستگاه‌های الکترونیکی
   • می‌تواند منجر به خستگی و این بیماری شود.
9. شنا در آب کلردار
   • می‌تواند باعث تحریک و قرمزی چشم شود.
10. بیماری‌های سیستمیک
    • برخی بیماری‌ها مانند سندرم کاوازاکی می‌توانند با این بیماری همراه باشند.
11. یووئیت
    • التهاب بخش میانی چشم، که می‌تواند جدی باشد.
12. گلوکوم مادرزادی
    • در نوزادان و کودکان خردسال، می‌تواند باعث قرمزی و اشک‌ریزش شود.

توصیه‌های مهم برای والدین

1. بهداشت دست را رعایت کنید و به کودک نیز آموزش دهید.
2. از مالیدن چشم خودداری کنید و به کودک نیز این را یاد دهید.
3. در صورت وجود ترشحات، با آب گرم و پنبه تمیز، به آرامی چشم را تمیز کنید.
4. از اشتراک حوله، دستمال یا وسایل شخصی خودداری کنید.
5. زمان استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی را محدود کنید.
6. در صورت تداوم علائم بیش از چند روز، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
7. اگر قرمزی چشم با درد، تورم شدید، یا تغییر در بینایی همراه است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
8. از خوددرمانی یا استفاده از داروهای بدون نسخه بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.

به یاد داشته باشید که تشخیص دقیق و درمان مناسب توسط پزشک متخصص اطفال یا چشم‌پزشک انجام می‌شود. آنها می‌توانند با معاینه دقیق، علت اصلی این بیماری را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کنند.

1. فشار خون بالا (هایپرتنشن)
   • فشار خون بالا می‌تواند باعث آسیب به رگ‌های خونی شبکیه شود.
   • این آسیب می‌تواند منجر به نشت خون و مایعات در چشم شده و باعث قرمزی شود.
   • در موارد شدید، می‌تواند منجر به رتینوپاتی هایپرتنسیو شود.
2. پارگی مویرگ‌ها
   • فشار خون بالا می‌تواند باعث پارگی مویرگ‌های ظریف در سفیدی چشم شود.
   • این پدیده به نام “خونریزی زیر ملتحمه” شناخته می‌شود و باعث قرمزی موضعی چشم می‌شود.
3. گلوکوم
   • فشار خون بالا می‌تواند خطر ابتلا به گلوکوم را افزایش دهد.
   • گلوکوم می‌تواند باعث افزایش فشار داخل چشم شود که گاهی با قرمزی چشم همراه است.
4. داروهای فشار خون
   • برخی از داروهای کاهنده فشار خون می‌توانند عوارض جانبی چشمی داشته باشند.
   • این عوارض می‌توانند شامل خشکی چشم یا قرمزی باشند.
5. فشار خون پایین (هایپوتنشن)
   • فشار خون بسیار پایین می‌تواند جریان خون به چشم را کاهش دهد.
   • این می‌تواند منجر به خستگی چشم و گاهی قرمزی شود.
6. استرس و اضطراب
   • استرس می‌تواند هم فشار خون و هم این بیماری را افزایش دهد.
   • این ارتباط غیرمستقیم است اما قابل توجه است.
7. بیماری‌های عروقی
   • بیماری‌های عروقی که با فشار خون بالا مرتبط هستند، می‌توانند بر عروق چشم تأثیر بگذارند.
8. سندرم چشم قرمز و فشار خون
   • در موارد نادر، قرمزی چشم همراه با فشار خون بالا می‌تواند نشانه‌ای از سندرم‌های نادر پزشکی باشد.

توصیه‌های مهم

1. کنترل منظم فشار خون: این کار می‌تواند از آسیب به عروق چشم جلوگیری کند.
2. معاینات منظم چشم: به خصوص برای افرادی که فشار خون بالا دارند، ضروری است.
3. رعایت رژیم غذایی سالم و ورزش منظم: می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند.
4. محدود کردن مصرف نمک و الکل: این مواد می‌توانند فشار خون را افزایش دهند.
5. مصرف داروها طبق دستور پزشک: در صورت تجویز داروهای فشار خون، مصرف منظم آنها مهم است.
6. گزارش هرگونه تغییر در بینایی به پزشک: قرمزی مداوم چشم یا تغییرات ناگهانی در بینایی باید بررسی شوند.

نکته مهم: اگرچه ارتباطی بین این بیماری و فشار خون وجود دارد، اما هر قرمزی چشم لزوماً نشانه مشکل فشار خون نیست. همچنین، بسیاری از افراد با فشار خون بالا ممکن است هیچ علامت چشمی نداشته باشند. در صورت نگرانی در مورد قرمزی چشم یا فشار خون، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.

نتیجه‌گیری

این بیماری و فشار خون می‌توانند ارتباط پیچیده‌ای داشته باشند. فشار خون بالا می‌تواند بر سلامت چشم تأثیر بگذارد و در برخی موارد منجر به این بیماری شود. با این حال، هر قرمزی چشمی نشانه مشکل فشار خون نیست و هر فرد با فشار خون بالا لزوماً علائم چشمی ندارد. مراقبت‌های منظم پزشکی و چشم‌پزشکی برای حفظ سلامت کلی و پیشگیری از عوارض احتمالی ضروری است.

سوالات متداول

1.  آیا هر قرمزی نشانه فشار خون بالاست؟
   خیر، این بیماری می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد.
2. فشار خون بالا چگونه بر چشم تأثیر می‌گذارد؟
   می‌تواند به رگ‌های خونی شبکیه آسیب برساند و خطر گلوکوم را افزایش دهد.
3.  آیا داروهای فشار خون می‌توانند باعث این بیماری شوند؟
   بله، برخی داروها می‌توانند عوارض جانبی چشمی از جمله قرمزی داشته باشند.
4.  چه زمانی باید برای این بیماری به پزشک مراجعه کرد؟
   اگر قرمزی مداوم باشد یا با درد، تورم یا تغییر در بینایی همراه باشد.
5.  آیا فشار خون پایین هم می‌تواند بر چشم‌ها تأثیر بگذارد؟
   بله، فشار خون بسیار پایین می‌تواند جریان خون به چشم را کاهش داده و باعث خستگی و گاهی این بیماری شود.